Onder de vlag van ‘Oisterwijk in WOII – WOII in Oisterwijk’ viert GUO- Bevrijdingsdag op dinsdag 5 mei in Oisterwijk. Tijdens wandelingen en rondleidingen verhalen Stadsgidsen, KVL- concerten Groeten Uit Oisterwijk in samenwerking met nog meer Oisterwijkse organisaties, hun vrijwilligers en deskundigen gidsen, Werkgroep Struikelstenen, Stichting Joodse Begraafplaats en Boswachter Frans van nog veelal zichtbare oorlogsherinneringen.
Een expositie van Heemkundekring De Kleine Meijerij, met filmdocu’s van Oisterwijk In Beeld en lezing van Henk van der Linden, getuigt van Oisterwijks lief en leed in WOII. De expositie blijft na 5 mei nog enkele dagen open voor klasbezoeken van Oisterwijkse scholen die zich hiervoor aanmelden. Een digitaal inspiratiepakket ondersteunt docenten om hun leerlingen voor te bereiden. Henk van der Linden bewerkt zijn lezing tot publicatie in het tijdschrift van de Heemkundekring.
Lokale kunstenaars Marion Steur (poëzie), Ine van Son (beeldende kunst) en Rob Rieter (soundscapes) voeren ‘Op Drift’ uit. Deze art performance vloeit over in bevrijdingsconcert ‘Van Cohen tot Winehouse’. Daarin vertolkt singer-songwriter Niki Jacobs rockclassics van Joodse wereldsterren in het Jiddisch, terwijl Nikitov ze in een Klezmer-jasje steekt.
In tien afleveringen stelt GUO-vrijwilliger Jos Creusen in deze rubriek per keer een activiteit voor. Meer info vindt u op www.groetenuitoisterwijk.nl. Daar kunt u tevens combi-dagtickets à 20 euro reserveren. Reserveer tijdig: per activiteit is deelname beperkt en VOL=OP. In deze derde aflevering…..:
Struikelstenen
Eind augustus 1942. Duitse bezetters deporteren Joodse Oisterwijkers. Van de 42 Joodse inwoners hebben er 25 de Duitse en 17 de Nederlandse nationaliteit. Van de 25 Duitse Joden komen er 15 om in vernietigingskampen. Van de 17 Nederlandse Joden zijn dat er twee. Nog vijf worden vermist en komen om. Onder het proletariaat in bijvoorbeeld Amsterdam liggen de percentages gedeporteerde, vermiste en omgebrachte Joden aanzienlijk hoger.
Donderdag 4 mei 1950. In Nederland hangen nauwelijks tricolore vlaggen halfstok. Verleggen de gruwelijke waarheidsbevindingen uit de vernietigingskampen de nadruk op menselijk falen? Richt de focus zich op de ontluikende Koude Oorlog? Op de nasleep van de koloniale oorlog in wingewest Indië? Herijken zich hierdoor ‘goed’ en fout’? Komen die in een ander daglicht te staan? Tezelfdertijd onthult Oisterwijks gemeentebestuur een gedenksteen voor de plaatselijke oorlogsslachtoffers. Eenentwintig namen ontbreken. Eenentwintig Joodse namen. ‘Men’ is ze ‘vergeten’.
1965. De Gemeenschap van Oud-Illegale Werkers vraagt aandacht voor het lot van de Oisterwijkse Joden. De Oisterwijkse Joden die zich tot katholiek lieten dopen, welteverstaan.
1998. Oisterwijks gemeentebestuur besluit alsnog tot een gedenksteen voor de in vernietigingskampen omgekomen Joden uit Oisterwijk. Evenals het exemplaar uit 1950 bevindt ook deze gedenksteen zich bij het oorlogsmonument aan de Gemullehoekenweg. Nagenoeg tezelfdertijd kladden onbekenden hakenkruizen op de muren rond de Joodse Begraafplaats.
Dinsdag 12 maart 2019. De Duitse kunstenaar Gunther Demnig legt voor elf omgebrachte Joden elf Struikelstenen voor hun voormalige huizen in George Perklaan, Peperstraat en Schoolstraat. De kubusvormige stenen zijn voorzien van een messing plaatje van 10 bij 10 cm. Op elk plaatje: naam, geboortejaar, deportatiejaar, sterftejaar en sterftelocatie, veelal een vernietigingskamp. De bijeenkomst laat een onuitwisbare indruk achter op de aanwezigen. Onder hen belangstellenden uit Oisterwijk en omgeving, maar ook 34 nazaten die er voor zijn overgekomen uit Israël, VS, UK, Zwitserland, …..
2020. In Oisterwijk volgen nog elf Struikelstenen voor nog zes woningen: eentje voor elke omgebrachte Joodse Oisterwijker. Een ‘heidens’ karwei, maar de 22 Struikelstenen komen er. Dankzij Werkgroep Struikelstenen, vele anonieme donaties, medewerking van huidige bewoners ter plekke.
Dinsdag 5 mei 2020. Tijdens ‘Oisterwijk in WOII – WOII in Oisterwijk’ wandelt Werkgroep Struikelstenen met u langs Struikelstenen om er herinneringen op te halen aan de levens van Hans May, Hermine Elsas-Gluck, Siegfried Kanstein, Elisabeth Kanstein-Wolff, Cato Wolff, Franz Ferdinand Oppenheimer, Friedrich Mayer, Otto Max Mayer, Erna Mayer-Oppenheimer, Otto Rosenbaum, Sarah Stephanie Rosenbaum-Vogel en mogelijk nog meer Oisterwijkse Joden die -evenals homo’s, gehandicapten, zigeuners- om wie en wat ze waren in WOII zijn omgebracht.
Want daarom liggen ze er, die 22 Struikelstenen. Om alle 22 in WOII omgebrachte Joden uit Oisterwijk met verhalen tot leven te wekken. Om ze niet opnieuw te vergeten of dood te zwijgen. Om ze niet weer te laten sterven.